- Royal Jelly Nedir?
Royal jelly, arıların kraliçe arıyı beslemek için ürettiği özel bir maddedir ve arı sütü olarak da isimlendirilir. Bu özel besin, arıların yaşam döngüsü ve koloninin sağlığı açısından kritik bir öneme sahiptir. Royal jelly, sadece arıların değil, insanların da ilgisini çeken birçok faydaya sahip olduğu düşünülen bir “süper gıda” olarak kabul edilmektedir.
Arı sütü, genç işçi arıların hipofiz bezinden salgıladıkları süt benzeri bir sıvıdır. Kraliçe arı, bu besin maddesi sayesinde diğer arılara göre 40 kat daha büyük bir boyuta ulaşabilir ve 3-5 yıl kadar yaşayabilir ancak işçi arıların ömrü genellikle 6 hafta kadardır. Royal jelly, su, protein, yağ asitleri, şekerler, vitaminler ve mineraller gibi birçok besin maddesini içerir.
- Royal Jelly’nin Sağlık Üzerine Etkileri Nelerdir?
Birçok bilimsel çalışma, royal jelly’nin sağlık yararlarını araştırmıştır. Örneğin, 2016 yılında yapılan bir çalışmada, royal jelly’nin bağışıklık sistemine olumlu etkileri olduğu, royal jelly tüketen bireylerin diğerlerine göre daha az hastalandıkları gözlemlenmiştir.
Ayrıca royal jelly’nin kan şekeri seviyelerini düşürme ve insülin duyarlılığını artırma potansiyeli vardır. Bir çalışmada, tip 2 diyabetli hastalarda 8 haftalık royal jelly takviyesinin açlık kan şekerini ve ortalama kan şekeri değerini temsil eden HbA1c seviyelerini önemli ölçüde düşürdüğü gözlemlenmiştir.
Bağışıklık sistemini güçlendirici etkiler taşıyan arı sütünün aslında dengeleyici etkili olduğu, hem bağışıklığı artırıcı hem de aşırı bağışıklık tepkilerini azaltıcı etki gösterebildiği çalışmalarda gözlenmiştir. Bu özelliği nedeniyle otoimmün hastalıkların yönetiminde potansiyel bir destekleyici role sahip olduğu gözlenmiştir.
Ek olarak royal jelly’nin içerisindeki anti-iltihap ve antioksidan özellikler barındıran bazı bileşenler, vücuttaki yangıyı azaltabilir ve serbest radikaller gibi kanser yapıcı maddelerin neden olduğu hücre hasarını önleyebilir. Bu özellikleri nedeniyle arı sütü kronik hastalıkların önlenmesinde ve yaşlanma sürecinin yavaşlatılmasında etkili olabilecek bir destek olarak kullanılmaktadır.
Royal Jelly’nin sinir sistemi üzerinde koruyucu etkiler sağlayabildiği göze çarpan diğer bir özelliği olup, Alzheimer ve Parkinson gibi nörodejeneratif hastalıklarda arı sütünün koruyucu etkisi olduğuna dair kanıtlar mevcuttur. Hayvan çalışmalarında, royal jelly’nin beyin hücrelerini oksidatif strese karşı koruduğu ve bilişsel fonksiyonları iyileştirdiği gösterilmiştir.
Tüm bu etkilere ek olarak arı sütü takviyesinin menopoz semptomlarında da iyileşme sağladığı ve kullanan kadınlarda sıcak basması, gece terlemesi ve ruh hali değişiklikleri gibi semptomları azalttığı görülmüştür.
- Tıbbi araştırmalarda Royal Jelly’den bahsedebilir miyiz?
Arı sütünün etkilerinin araştırıldığı 61 sağlıklı gönüllünün katıldığı plasebo kontrollü (RDBCT) bir çalışmada, altı ay boyunca düzenli arı sütü alımının kırmızı kan hücresi üretimini, glukoz toleransını ve ruh sağlığını önemli düzeyde iyileştirdiğini göstermiştir. Özellikle, kırmızı kan hücresi sayımlarında ve ruh sağlığı puanlarında önemli artışlara rastlanmıştır.
Birden fazla bilimsel çalışmanın sonuçlarını birleştirerek ve istatistiksel olarak analiz eden bir araştırmada, royal jelly takviyesinin total kolesterol seviyelerini ortalama 14.9 mg/dL düşürdüğü bulunmuştur.
Ayrıca Japonya’da royal jelly’nin deri üzerindeki etkileri üzerine yapılan bir çalışmada, 6 ay boyunca düzenli bir biçimde royal jelly alan katılımcıların cilt elastikiyetinde %5.6’lık bir artış gözlemlenmiştir.
Diğer bir çalışmada fertilitesi düşük erkeklerde yapılan bir araştırmada, 3 ay boyunca günlük royal jelly takviyesi alan grubun sperm kalitesinde %61’lik bir iyileşme kaydedilmiştir.
Menopozdaki kadınlarda yapılan bir çalışmada, 12 haftalık royal jelly takviyesinin ardından katılımcıların %50’sinde yaşam kalitesi skorlarında anlamlı bir artış gözlemlenmiştir.
Royal jelly’nin sağlık üzerindeki etkileri umut verici olup, daha geniş ölçekli ve uzun süreli klinik çalışmalara ihtiyaç vardır. Ayrıca, arı ürünlerine alerjisi olan kişilerin royal jelly kullanımından kaçınması önerilmektedir. Her zaman olduğu gibi, herhangi bir takviye kullanmadan önce bir sağlık uzmanına danışılması önemlidir.
Kaynakça:
- New Insights Into the Biological and Pharmaceutical Properties of Royal Jelly. Ahmad S, Campos MG, Fratini F, Altaye SZ, Li J. International Journal of Molecular Sciences. 2020;21(2):E382. doi:10.3390/ijms21020382.
- Royal Jelly: Biological Action and Health Benefits. Oršolić N, Jazvinšćak Jembrek M. International Journal of Molecular Sciences. 2024;25(11):6023. doi:10.3390/ijms25116023.
- Royal Jelly-a Traditional and Natural Remedy for Postmenopausal Symptoms and Aging-Related Pathologies. Bălan A, Moga MA, Dima L, et al. Molecules (Basel, Switzerland). 2020;25(14):E3291. doi:10.3390/molecules25143291.
- Recent Research Directions on Functional Royal Jelly: Highlights Prospects in Food, Nutraceutical, and Pharmacological Industries. Alu’datt MH, Al-U’datt D, Rababah T, et al. Critical Reviews in Food Science and Nutrition. 2024;:1-14. doi:10.1080/10408398.2024.2418892.
